TÜRKİYE TÜRKÇESİ KIRIM TATAR TÜRKÇESİ VE ÖZBEK TÜRKÇESİ ARASINDAKİ YALANCI EŞ DEĞERLER
(FALSE FRIENDS BETWEEN TURKEY TURKISH, CRIMEAN TATAR TURKISH AND UZBEK TURKISH
)
|
Yazar
|
:
Prof. Dr. Ercan Alkaya
, Sibel ÇELİK
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
23
|
|
Sayfa |
:
51-87
|
Özet
Lehçeler arası aktarmalar ve yabancılara dil öğretiminin en güncel sorunlarından biri olan yalancı eş değerli sözcükler, en az iki dilin/lehçenin söz varlıklarında yer alan ses dizilişleri denk veya denk olmanın eşiğinde olan sözcüklerin kavram alanlarının tamamının ya da bir kısmının farklılık göstermesi durumudur.
Yalancı eş değerlik çalışmaları en az iki dil/lehçe arasında yer alan semantik farklıkları ortaya koyarak diller/lehçeler arası aktarmalarda ve dil öğrenim/öğretiminde yaşanan sorunları en aza indirmeyi amaçlamaktadır. Yalancı eş değerli sözcüklerin tespiti ayrıca dillerin/lehçelerin söz varlıklarının eş zamanlı olarak karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır. Böylece dillerin/lehçelerin söz varlıklarının ses, yapı, şekil ve anlam açısından ne gibi değişimlere uğradığı tespit edilebilmektedir.
Bu çalışmada Kuzeybatı (Kıpçak) Türk lehçelerinden Kırım Tatar Türkçesi, Güneydoğu (Karluk) Türk lehçelerinden Özbek Türkçesi ve Güneybatı (Oğuz) Türk lehçelerinden Türkiye Türkçesi arasındaki yalancı eş değerli sözcüklerin büyük bir kısmı karşılaştırmalı olarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Tespit edilen sözcükler yalancı eş değerlik türlerine göre değerlendirilerek tasnif edilmiştir. Bu çalışmayla lehçeler arası aktarmalarda ve dil öğreniminde/öğretiminde yaşanan sorunların azaltması hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Yalancı eş değerlik, Kırım Tatar Türkçesi, Özbek Türkçesi, Semantik, Eş sesli
Abstract
The false equivalance which is one of the most recent problems of language teaching to foreigners and translating between dialects is the fact that all or part of the concept areas of words that are on the verge of being equal or equal to the sound sequences in the vocabulary of at least two languages /dialects vary.
False equivalence studies aim at minimizing the problems experienced in language/dialect transfer and language learning/teaching by introducing semantic differences between at least two languages/dialects.
Detection of false equivalent words also allows simultaneous comparison of the vocabulary of languages/dialects. Thus, it can be determined what kind of changes in terms of sound, structure, shape and meaning of languages/dialects.
In this study, a large part of false equivalent words between Crimean Tatar Turkish of the Northwest (Kipchak) Turkish dialects, Uzbek Turkish of Southeast (Karluk) Turkish dialect and Turkey Turkish of Southwestern (Oguz) Turkish dialects has tried to determine a comparative basis. The words were classified and evaluated in various ways. The aim of this study is to reduce the problems in language learning and teaching.
Keywords
False equivalance, Crimean Tatar Turkish, Uzbek Turkish, Semasiology, Homonymic