• Announcements
  • TÜRÜK ARTIK SENEDE 4 SAYI

    Değerli Türük Dergisi Üyelerine DUYURUDUR,

    Türük Dergisi, 2018 Haziran ayından itibaren senede 4 sayı olarak çıkacaktır. Sayılarımız bundan sonra MART, HAZİRAN, EYLÜL ve ARALIK şeklinde olacaktır. Önümüzdeki ilk sayımız bu doğrultuda Haziran 2018 sayısı olarak çıkacaktır. Değerli çalışmalarınızı dergimize bekler iyi çalışmalar dileriz.

     


    Görüntü ve Ses Kaydı İlaveli

    Türük Dergisine makale gönderen bilim insanlarımız, makalelerinde artık arzu ederlerse kendi arşivlerinden  video ve ses kayıtlarına da yer verebileceklerdir. Ayrıntılı bilgi için Dergi Hakkında ile Yazım ve Yayın İlkeleri bölümüne bakabilirsiniz. Saygıyla duyurulur.

     

       

           This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.


    Turuk Dergisi Açılmıştır

    Üyelik başvurularınızı yapabilirsiniz.Başvurularınız Editörümüz tarafından incelenip onay verildiğinde sisteme giriş yapıp Makalelerinizin çalışmalarını düzenleyebilirsiniz.


    Yeni Üyelik Kaydı

    Makale gönderme ve kabul işlemleri artık sitemizdeki menüden ulaşılabilen Makale Takip Sistemi vasıtasıyla online olarak gerçekleştirilmektedir. Yazarlarımız Makale Takip Sistemi'ne üye olup üyelik onay işleminden sonra yazılarını Sistem üzerinden gönderebilmektedirler.


    Bu Dergi DOI ve Crosscheck üyesidir

    Creative Commons Lisansı
    Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

KUTADGU BİLİG'DE MUNU GÖSTERME EDATI
(THE DEMONSTRATIVE POSTPOSITION MUNU IN KUTADGU BİLİG )

Yazar : Prof. Dr. İ. Gülsel Sev    
Türü : Telif
Baskı Yılı : 2015
Sayı : 5
Sayfa : 24-36


Özet
Gösterme edatları, bir şeyi, bir kimseyi işaret etmek için kullanılan gösterme işleviyle birlikte kuvvetlendirme işlevine de sahip edatlardır. Bu makalede Karahanlı dönemi eserlerinde görülen munu gösterme edatı üzerinde durulmuş, bunun için devrin önemli eseri Kutadgu Bilig’deki munu’lu beyitler ve günümüz Türkçesindeki karşılıkları inceleme malzemesini oluşturmuştur. Tarihî lehçelerde rastlanmayan munu edatı Karahanlı döneminin diğer eserlerinde teklik işaret zamirinin yükleme hâli ekli biçimi olan munı ile karıştırılmıştır. DLT’de ‘işte bu, bu, bunu’ manaları verilerek kanu (hangi) ve kanı (nerede)’ya cevap olarak alınan munu, TİKT’de ‘şüphesiz, mutlaka, işte bunu, bunu’ anlamlarında kullanılmıştır. ‘işte, işte bu’ anlamlarıyla KB’deki kullanım sıklığı dikkat çeken munu’nun eserde aynı manaya gelen munukı, unu, uş unu, uş munu biçimleriyle de karşılaşılmıştır. Çalışmada Karahanlı dönemine özellikle KB’ye özgü olduğu anlaşılan munu edatının Köktürkçedeki kañu sözcüğünün /n/ sesli biçimi olan kanu sözcüğüne bulaşma (contamination) ile oluştuğu fikri işlenmiş, edatın bünyesinde ‘işte’ gösterme edatını işaret eden bu teklik işaret zamirinin de bulunduğu ifade edilmiştir. Ayrıca dönem eserlerinde munu ve munı biçimlerinin karıştırılarak kullanılmasının ekin yapısında bir yükleme hâli eki olduğu varsayımı kabul edilmemiş, bunun sadece munı > munu benzeşmesi olabileceği düşüncesi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler
Karahanlı Dönemi, Kutadgu Bilig, Gösterme Edatı, munu

Abstract
Demonstrative postpositions have the function of demonstrating a thing or a person and they also have the function of reinforcement. The focus of the present article is demonstrative postposition of munu, which is found in the works of Kharahanid period. The verses including munu gathered form Kutadgu Bilig, which is an important work of its period, constitutes the linguistic data of the article. munu is not found in the historical dialects of Turkish and it was confused with munı which is the accusative form the singular demonstrative pronoun. In DLT, it was used with the meanings of ‘that’s it, that’s, it’ and were the responses to the queations kanu (which) and kanı (where). In TİKT it was used with the meanings ‘certainly, no doubt, that’s it, it’. The frequency of meanings ‘that’s, that’s it’ in KB is outstanding, and munukı, unu, uş unu, uş munu forms with the same meanings is also encountered in the work. In the study, it was claimed that the postposition munu, which is unique to KB, is formed with contamination of kanu to kañu which is has /n/ and found in Köktürk. It was also expressed that bu singular demonstrative pronoun, which refers to ‘işte’ demonstrative pronoun, is found in the body if the postposition. Moreover, the idea, caused by the confusion of the forms of munu and munı, that there is an accusative suffix in the structure of the suffix was not accepted. It can be just an assimilation of munı > munu.

Keywords
Kharahanid Period, Kutadgu Bilig, Demonstrative Pronoun, munu

Adres :Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Telefon : 03662801947 Faks : -
Eposta : turukdergisi@gmail.com

Web Yazılım & Programlama Han Yazılım Bilişim Hizmetleri