• Announcements
  • TÜRÜK ARTIK SENEDE 4 SAYI

    Değerli Türük Dergisi Üyelerine DUYURUDUR,

    Türük Dergisi, 2018 Haziran ayından itibaren senede 4 sayı olarak çıkacaktır. Sayılarımız bundan sonra MART, HAZİRAN, EYLÜL ve ARALIK şeklinde olacaktır. Önümüzdeki ilk sayımız bu doğrultuda Haziran 2018 sayısı olarak çıkacaktır. Değerli çalışmalarınızı dergimize bekler iyi çalışmalar dileriz.

     


    Görüntü ve Ses Kaydı İlaveli

    Türük Dergisine makale gönderen bilim insanlarımız, makalelerinde artık arzu ederlerse kendi arşivlerinden  video ve ses kayıtlarına da yer verebileceklerdir. Ayrıntılı bilgi için Dergi Hakkında ile Yazım ve Yayın İlkeleri bölümüne bakabilirsiniz. Saygıyla duyurulur.

     

       

           This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.


    Turuk Dergisi Açılmıştır

    Üyelik başvurularınızı yapabilirsiniz.Başvurularınız Editörümüz tarafından incelenip onay verildiğinde sisteme giriş yapıp Makalelerinizin çalışmalarını düzenleyebilirsiniz.


    Yeni Üyelik Kaydı

    Makale gönderme ve kabul işlemleri artık sitemizdeki menüden ulaşılabilen Makale Takip Sistemi vasıtasıyla online olarak gerçekleştirilmektedir. Yazarlarımız Makale Takip Sistemi'ne üye olup üyelik onay işleminden sonra yazılarını Sistem üzerinden gönderebilmektedirler.


    Bu Dergi DOI ve Crosscheck üyesidir

    Creative Commons Lisansı
    Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

DOĞU VE BATI TÜRKÇESİ METİNLERİNDE “YAVLAK” SÖZCÜĞÜ
(THE WORD “YAVLAK” IN EAST AND WEST TURKIC TEXTS )

Yazar : Hasan İsi  , Yılmaz Akdemir  
Türü : Telif
Baskı Yılı : 2018
Sayı : 15
Sayfa : 21-37


Özet
Bu çalışma, yavlak sözcüğünün Doğu ve Batı Türkçeleri temelinde bu dönemlerin genel özelliklerini yansıtan eserler yoluyla kelimenin ortaya koyduğu leksikal farklılığı gösteren örnek kullanımlara ve bu kullanımlar üzerindeki değerlendirmelere dayalıdır. Sözcüğün Eski Türkçe olarak değerlendirdiğimiz Orhon, Uygur ve Karahanlı Türkçelerinde “kötü” anlamında genellikle sıfat olarak kullanımı söz konusu iken Orta Türkçe döneminin ilk yazı dili olan Harezm Türkçesinde yawlak sözcüğünün “kötü” anlamının azalma eğilimi gösterdiği ve sıfat konumundan zarf derecesine geçiş yaparak “son derece, çok” anlamına geldiği görülür. “Kötü” anlamlı bu sözcüğün “son derece, çok” şeklinde zarf statüsüne ulaşması, Harezm Türkçesinde görülür. Türkçenin tarihî dönemlerinde temelde “kötü, fena” anlamına sahip olan ve genelde sıfat olarak kullanılan añığ>ayığ>ayı, çok ve yavlak gibi sözcükler, zaman geçtikçe dil konuşurları tarafından yüklenen anlam gereği, semantik geçiş yaşamışlardır. Bazı araştırmacılarca bir anlam iyileşmesi bazı araştırmacılarca da bir uzak anlam geçiş örneği olan añığ>ayığ>ayı, çok ve yavlak gibi sözcükler, aynı şekilde söz dizimsel olarak da bir değişim göstermektedirler. Sözcüğün dilbilimsel yönünü ele aldığımız değerlendirmeler dışında kelimenin Retorik sanatı açısından da yaşanan anlam değişimi ile, oksimoron kullanımının da olduğu KB yoluyla ilk kez görülmüştür. Sözcük, KB’in ortaya konduğu dönemde temelde olumsuz bir anlam ifade etmesine rağmen olumlu anlama sahip ‘aziz sözcüğü ile birleşen kelimenin bu kitâb yawlak ‘aziz turur “Bu kitap, son derece değerlidir.” örneğinde tamlama şeklinde kullanılıp yeni bir anlam yansıtması, semantik oksimoron olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler
Doğu Türkçesi, Batı Türkçesi, Semantik Geçiş, Oksimoron.

Abstract
This study, is based on sample usage and evaluation of the word "yavlak", which shows the distinctive characteristics of the word through the works reflecting the general characteristics of these periods on the basis of the Eastern and Western Turkic languages. In the Orhon, Uyghur and Qarakhanid Turkic, which we consider as Old Turkic, is generally used as adjective in terms of “bad”, while the word “bad” in the first written language of the Middle Turkic period, Khwarazm Turkic yawlak shows a decrease in the meaning of the word "bad" and "extremely, very" means by switching from its adjective to the envelope. “Bad” meaning of this word in the form of ”extremely, very" to reach the status of envelope is seen in the Khwarazm Turkic. In the historical periods of Turkic, words such as añığ>ayığ>ayı, çok and yavlak which basically mean "bad" and which are generally used as adjectives, have experienced semantic transitions due to the meaning that is loaded by language speakers as time passes. Such as which añığ>ayığ>ayı, çok and yavlak is an example of a distant passage of meaning by some researchers, is also an example of syntax a change. In addition to the assessments of the linguistic aspect of the word, it has been seen for the first time through KB the use of oxymoron in terms of rhetorical art. Although the word bu kitâb yawlak ‘aziz turur is basically a negative meaning at the time when the KB was revealed, but the word yawlak ‘aziz turur is a book that combines with the word ‘aziz with positive meaning, it is used in the form of a complete reflection of a new meaning, semantic oxymoron is considered.

Keywords
East Turkic, West Turkic, Semantic change, Oxymoron.

Adres :Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Telefon : 03662801947 Faks : -
Eposta : turukdergisi@gmail.com

Web Yazılım & Programlama Han Yazılım Bilişim Hizmetleri